Het was de wens van Helena Petrovna Blavatsky dat leden van de Theosofische Vereniging op de verjaardag van haar overlijden (8 mei 1891), geestelijke inspiratie zouden putten uit volgende boeken: Het Licht van Azië, de Stem van de Stilte en de Bhavagad Gita.
Recent voegden wij hieraan ook Aan de Voeten van de Meester toe. Wij nodigen jullie dan ook hartelijk uit om op 8 mei te verbinden met de egregoor van de Theosofische Vereniging, in het bijzonder Helena Petrovna Blavatsky, met eventueel ter meditatie enkele zaadgedachten uit bovenstaande literatuur. |
Witte Lotusdag, normaal
Witte Lotusdag is een plechtigheid die ieder jaar wordt gehouden op 8 mei of op een dag zo dicht mogelijk bij deze datum. Op Witte Lotusdag wordt traditioneel in de Theosofische Vereniging en andere groepen van theosofische signatuur de stichtster van de Vereniging, mevr. Helena Petrovna Blavatsky (1831-1891) herdacht. De naam Witte Lotusdag ontstond toen kolonel Olcott merkte dat op de verjaardag van haar overlijden, op verschillende ongewone plaatsen op het domein van Adyar plots witte lotussen uitkwamen. Blavatsky had gezegd dat ze het fijn zou vinden als op de verjaardag van haar overlijden, haar vrienden zouden samenkomen om gezamenlijk hardop uit haar favoriete boeken te lezen. Deze boeken waren: -Het Licht van Azië -De Stem van de Stilte -De Bhagavad Gîtâ Later werd daar – alvast in de Adyarvereniging – nog aan toegevoegd: -Aan de Voeten van de Meester Wat oorspronkelijk een herdenking was aan Mevr. Blavatsky, werd uitgebreid tot een herdenking aan de twee voornaamste stichters van de Vereniging, Blavatsky en Olcott. In onze tijd houden we bovendien al onze leden en vrienden in gedachte, die sedert de vorige Witte Lotusdag het licht zijn ingegaan. In het Hoofdkwartier van de Vereniging in Adyar wordt deze dag ook het standbeeld van Mevr. Blavatsky in de grote hal in de bloemetjes gezet. |
In onze Loge werken we normaal als volgt:
- Ieder die dit wenst, brengt een kleine versnapering mee, zoals taart, (zelfgemaakt) gebak.... Ook brengt iedereen enkele bloemen mee. - Deze bloemen worden dan in vazen op tafel gezet en voor het opgesteld . - Op de tafel liggen de vier bovengenoemde boeken. - Na een welkomstwoord van de voorzitter en een moment van stille, mag ieder die dit wenst een van de boeken openslaan en een ter plaatse gekozen fragment hieruit voorlezen. Elk boek kan op die manier verscheidene keren worden geopend voor telkens nieuwe fragmenten. - Dit doen we de hele avond in een broederlijke sfeer onder het nuttigen van de versnaperingen, koffie of andere dranken. Witte Lotusdag in Coronatijden
Aangezien we niet fysiek kunnen samenkomen, wordt deze plechtigheid een beetje aangepast. We stellen voor dat iedereen mentaal op de Witte Lotusdag afstemt op 8 mei om 20u. Ieder kan thuis even een korte gedachte hebben aan mevr. Blavatsky, kolonel Olcott en al onze leden die ons zijn ontvallen sedert Witte Lotusdag 2020. Ik denk daarbij alvast aan Yella Stanisavlievitch en Gilbert Ramamurthi. Dan kan ieder zich bezinnen op een aantal citaten uit de typische Witte Lotusdagboeken. Hieronder geven we alvast enkele citaten, maar kies er gerust zelf andere, mocht je deze boeken thuis bezitten (gezien de talrijke verschillende edities en vertalingen geven we geen paginanummers bij deze citaten). |
-Weet dat hetgeen waarvan het hele lichaam doordrongen is onvernietigbaar is.
Niemand is in staat de onvergankelijke ziel te vernietigen.
(Bhagavad Gîtâ)
-Vriend, het is een valse liefde die zich vasthecht aan het geliefde object om hier egoïstische genoegens uit te putten.
(Het licht van Azië)
-Gij moet ook waar zijn in het spreken, nauwkeurig en zonder overdrijving.
(Aan de Voeten van de Meester)
-Het denken is de machtige verdelger van het Werkelijke.
Laat de discipel de verdelger verdelgen.
(De Stem van de Stilte)
-Kun je dit (bhakti) niet in praktijk brengen, houd je dan bezig met kennis.
Beter dan kennisverwerving echter, is meditatie
en beter dan meditatie, is afzien van de vruchten van alle arbeid,
want door hiervan af te zien, kan men zich gemoedsrust verwerven.
(Bhagavad Gîtâ)
-Toen hief Siddhartha zijn ogen ten hemel vol van goddelijke tranen.
Dan richtte hij ze tot de aarde, vol van hemels mededogen.
Hij keek afwisselend naar de hemel en de aarde, alsof zijn geest in zijn hoge vlucht, een of ander visioen zocht.
Een ver verloren visioen, maar dat kon worden teruggevonden, gezien en gekend.
(Het Licht van Azië)
-Gij moet nog een ander onderscheid maken.
Leer God in ieder en alles erkennen, het komt er niet op aan, hoe slecht hij oppervlakkig moge schijnen.
(Aan de Voeten van de Meester)
-De zuivere wateren van het eeuwige leven, zo helder als kristal,
kunnen zich niet vermengen met de modderstroom en de moessonstorm.
(De Stem van de Stilte)
...
Lieve Zusters en Broeders,
Beste vrienden, Vandaag wordt de wereld rond Witte Lotusdag herdacht. Dit feit verbindt ons hier en nu onzichtbaar met alle theosofen waar ook ter wereld die in de loop van dit etmaal met hetzelfde doel samengekomen zijn of nog zullen samenkomen wat de Amerikaanse loges betreft, waar de klok zowat acht uur achterloopt op de onze. Laat ons deze verbinding dan ook daadwerkelijk op mentaal gebied leggen. Stel je de wereldbol voor, waarop de daggrens van Oost naar West verschuift, met daarop op alle plaatsen waar de nachtgrens bijna wordt bereikt, al die zussen en broeders die in de geest één zijn met ons. Wat is nu eigenlijk de bedoeling van deze Witte Lotusdag? In alle theosofische loges ter wereld worden vandaag even in herinnering gebracht, de zusters en broeders die ons zijn voorgegaan, maar waarvan het voorbeeld en het werk nog even levendig en stralend voor ons staan, als in de tijd toen deze mensen nog in de stof leefden. In sommige broederschappen wordt om de zeven jaar een rouwzitting gehouden, waarbij in liefde en dankbaarheid allen worden herdacht die in de laatste zeven jaar zijn opgegaan in het licht. Wij doen dit in onze vereniging ieder jaar en de verjaardag van HPB is een mooie aanleiding om alle zusters en broeders en andere dierbaren te herdenken die dit jaar uit de zichtbare aanwezigheid verdwenen. Witte Lotusdag is natuurlijk niet enkel een herdenkingsdag maar evenzeer ook een bezinningsdag. Daarom worden reeds zo’n eeuw lang op deze dag stukjes voorgelezen uit de meest inspirerende teksten die de theosofie rijk is. En nu een korte bedenking over openheid van geest en verdraagzaamheid. Er zijn zusterverenigingen waar de leringen van HPB naar de letter worden aanvaard en de geschriften van andere theosofen enkel voor zover die niet strijdig zijn met HPB. In onze kringen wordt wel eens gefluisterd dat deze mensen eenzijdig zouden zijn, omdat ze zich veilig gaan ingraven in de Geheime Leer en het risico niet durven te nemen, andere auteurs in overweging te nemen die soms met afwijkende informatie naar voren komen. Zij zelf noemen zich eerder gedisciplineerd, omdat ze de leer niet bezoedelen met fantaisistische leerstellingen van sommige latere onderzoekers. Zij, op hun beurt, gaan ons dan wel eens neo-theosofen noemen, omdat we in onze Vereniging de deur iets wijder hebben opengezet. Wij accepteren immers ideeën, gebaseerd op de onderzoekingen van eminente theosofen zoals Annie Besant, Charles Webster Leadbeater, Geoffrey Hodson en anderen, waarvan we de informatie hebben getoetst aan ons denkvermogen, ons hart en onze intuïtie. Wat zij ons vertellen, hebben we herkend en erkend. We beschikken dus over een kennispatrimonium dat uitgebreider is dan dat van de zusterorganisaties. Ook wij echter, moeten uitkijken niet bang en zwak te zijn en de deur die door onze voorgangers op een kiertje was opengezet, weer geheel te gaan sluiten voor latere informatie. Noch HPB, noch AB of CWL hebben ooit van ons verwacht dat we de voorzichtige resultaten van hun onderzoekingen zouden verheffen tot onweerlegbaar en onaantastbaar dogma. Hadden ze dit echt gewild, dan hadden ze toch de zoveelste openbaringsgodsdienst opgericht in plaats van de Theosofische Vereniging op te richten. Integendeel, zij hebben ons aangespoord tot vrij onderzoek met het verstand, de intuïtie en het onderscheidingsvermogen, die we als mens allen hebben meegekregen. En dit brengt ons dan weer tot de doelstellingen van de Theosofische Vereniging: Bij de oprichting in 1875 was er slechts één doelstelling, nl: Kennis verzamelen en verspreiden over de wetten die het heelal regeren. In 1878 luidden de objectieven reeds ongeveer als volgt: - Kennis verwerven van de wetten van de natuur - De latente krachten in de mens bestuderen en ontwikkelen - De hoogste morele en religieuze aspiraties naar voren brengen - Feiten over de Oosterse religieuze filosofieën aan de Westerling bekend maken - De kennis van het oeroud en zuiver esoterisch systeem verspreiden en het belangrijkst, zo wordt ons gezegd: - Een broederschap instellen onder de mensen van alle rassen Na vele – soms zeer fantaisistische en vaak tijdsgebonden wijzigingen- komen we uiteindelijk tot de doelstellingen van vandaag, nl.: -Het vormen van een kern van de algemene broederschap der mensheid, zonder onderscheid van ras, geloof, geslacht, kaste of kleur. - Het aanmoedigen van de vergelijkende studie van godsdienst, wijsbegeerte en wetenschap. - Het onderzoeken van onverklaarde wetten van de natuur en van de vermogens die in de mens latent aanwezig zijn. Wat gaan we daar nu mee doen? Wat gaan we daar nu aan doen? Spontaan moeten we dan weer denken aan de symbolen van deze dag, nl. de Witte Lotus. Dat de lotus in onze middens een metafoor is, waarvan vaak dankbaar gebruik werd en wordt gemaakt, hoeft hier geen betoog. Denken we maar bijvoorbeeld aan: -Het verhaal van Mabel Collins: De Idylle van de Witte Lotus. -De beroemde lotuscirkels van W.Q. Judge, waar theosofische leringen werden gegeven aan kinderen. -De lotusvijvers op het domein van Adyar. -De lotusvoeten van de Meester, waaraan de oosterse discipel zich neerlegt. Ook in meer technische zin wordt vaak gebruik gemaakt van het symbool van de lotus: Noemen we de chakra’s ook niet lotusbloemen of padma’s? Zeker de allerhoogste, de sahasrara chakra, een instrument van kosmisch en goddelijk bewustzijn, die we de duizendbladige lotus nomen, omwille van zijn bijna duizend stralen. Ook onze ziel wordt vaak een lotus genoemd: Denken we hierbij maar aan de Tibetaanse mantram OM MANI PADME HUM of eer aan het juweel in de lotus. En natuurlijk de egoïsche lotus van onze ziel die wordt opgebouwd door de zielekwaliteiten te ontwikkelen. Algemeen kunnen we dit beeld natuurlijk herleiden tot de prachtige waterplant, die de voedingsstoffen, welke ze haalt uit het donkere slijk op de bodem van de vijver, met haar onvermoeibare wortels, hoewel die nooit een rechtstreeks resultaat zien van hun werk, maar in vertrouwen weten dat hun schijnbaar ondankbare werk in het donkerste van de duisternis, ergens hoog boven hun plaats van activiteit, tot een resultaat kan leiden. |
Een resultaat onvoorstelbaar in schoonheid, een alchemistische transformatie van duisternis naar licht, van chaos naar orde.
De witte kleur van onze lotus staat natuurlijk voor de zuiverheid en het goddelijke; is het niet op een gelijkaardige wijze dat wij in de duisternis van onze persoonlijkheid wroeten, met vallen en opstaan, vaak falend, maar steeds opnieuw de draad terug opnemend, wetend dat op zieleniveau, op niveau van ons oorzakelijk lichaam, bloemblad voor bloemblad, wordt gebouwd aan wat we esoterisch de ‘egoïsche’ lotus noemen. Het resultaat mag dan ook wel worden gezien: De lichtende ziel die zich in de lagere drie werelden manifesteert door middel van drie goed functionerende en stralende lichamen. In onze streken hebben we hiervoor een ander symbool, de waterlelie, verre neef van de lotusbloem. We kunnen dit zielsymbool niet beter verwoorden dan door Frederik van Eeden te citeren in zijn beroemde gedicht van de witte Waterlelie: Ik heb de witte water-lelie lief. Daar die zo blank is en zo stil haar kroon uitplooit in ’t licht. Rijzend uit donker-koelen vijvergrond, heeft zij het licht gevonden en ontsloot toen blij het gouden hart. Nu rust zij peinzend op het watervlak en wenst niet meer ... Op grotere schaal gezien is dit het pad dat de menselijke ziel voert van natuurrijk naar natuurrijk, naar een uiteindelijke, glorierijke toekomst, waarvan wij ons heden slechts een zeer vage voorstelling kunnen maken. Dit Pad heeft ons in het verleden geleid van een mineraal bewustzijn, waar we leerden chemische verbindingen te leggen – de primitiefste uiting van de liefdesenergie – via het plantenrijk, waar het bewustzijn en de ervaring van de voortplanting werd verworven en het leren hanteren van de ethers. In het dierenrijk leerden we ons zelfstandig te bewegen, ook te voelen, een belangrijke gewaarwording, waartoe we ons astraal lichaam ontwikkelden. Als mens wordt natuurlijk het concrete denkvermogen uitgebouwd, waarin we ons in ons huidig stadium zo vaak verliezen. Deze stappen werden reeds in 1917 zo mooi onder woorden gebracht door Frans Wittemans, de grote voorzitter die de Antwerpse theosofen eertijds mochten kennen, in een gedicht dat hij opdroeg aan een vriend, nadat bij deze, het bewustzijn door de lagere rijken in korte ogenblikken herinnerd was geworden: DE VIER RIJKEN Gij hebt het mineralenrijk opnieuw doorleefd, hun vastheid als belemmering gevoeld, zet thans dit lagere om in ’t hoogste van uw leven. Toon vastheid nu van ’t steilste Pad te volgen, hoe schoon een zijweg u soms moge schijnen, hij leidt geheel u af, in plaats van hoger op. Laat wilskracht slechts u Godes wil doen volgen. Gij werdt ook door ’t bewustzijn van het Plantenrijk geleid. waar stormen u de kruinen beukten, braken niet. Laat dus min volmaakte vormen in u sterven. Ontwaak in rijker geestesleven steeds herboren, sier u met lentetooi van grootste schoonheid, zooals de plant haar bloesems biedt der gansche mensheid. Ook ’t Dierenrijk hebt gij doorleeft opnieuw, waar hartstochten hoogtij moeten vieren, en gevoelens diep nog slapen onbewust. Verhef Liefde en Trouw, reeds bij het dier aanwezig, tot ’t edelst stadium van uw menschheidstaat. Dood gansch ’t begeren van uw lager zelf en tracht u tot het goddelijk menschzijn te verheffen. Zoo zal geest’lijk Godes zon uw brein verlichten, uw tranen tot een hemelen-dauw versmelten, met schitter-stralen ’t hart omkransen. Niet te zwaar het lijden in Zijn glans u te begeven en alles Hem te off’ren tot volmaking van uw zielegroei! Wij dragen u in diepen slaap tot in Zijn Liefde-sfeer; wij leiden u tot Zijne voeten en Zijn rijker leven! Is dit nu het einde van de reis? Het is onder theosofen niet onbekend dat we op weg zijn naar een vijfde natuurrijk, waarvan het focale punt niet meer ligt in de persoonlijkheid met haar drie lichamen, maar op de ziel, die van hieruit de persoonlijkheid zal besturen. Is dit concept iets nieuws of is dit reeds lange tijd voorvoeld? Een oude Perzische tekst geeft ons hierop een antwoord: Ik stierf als een mineraal en werd een plant. Ik stierf als een plant en verscheen weder in een dier. Ik stierf als een dier en werd een mens. Waarvoor zou ik dan vrezen? Wanneer werd ik minder door te sterven? Waarbij meteen onze angsten voor de verandering en de vernieuwing kunnen worden weggenomen. Dit is het pad van de lotus, of de waterlelie, voor de westerlingen onder ons. Er is echter nog een ander pad, het pad van dienst aan het goddelijk plan – en wie weet, lopen beide paden straks toch nog bij elkaar. Intussen echter wordt hier de nadruk gelegd op andere te ondernemen stappen. Dit pad bestaat hierin dat wij onze tijd en energie eerder gaan steken in het onderscheiden van wat moet worden gedaan tot heil van allen, dan enkel en alleen onze voertuigen te zuiveren en onze ziel te herontdekken. Komen we nu terug tot HPB, de spilfiguur van deze dag, waarrond het werk reeds een eeuw en een kwart draait. HPB is toch ook wat we gemeen hebben met de zusterorganisaties, zelfs als we niet op alle andere punten op dezelfde wijze werken als zij. HPB is het ook, die tijdens haar aardse leven zo vaak vernederd en verguisd werd in haar confrontaties met de fundamentalistische openbaringsgodsdiensten uit oost en west, maar ook met de fundamentalistische wetenschap uit haar tijd en zelfs met de toen nog prille Society for Psychical Research, die haar en haar werk zware klappen toediende. Diezelfde SPR heeft haar, een eeuw later, met een symbolische traan in de ooghoek, een soort postuum eerherstel gegeven. De academische wetenschap en de grote godsdiensten hebben deze grote stap totnogtoe niet gedaan. Of ze dat ooit zullen doen? Dit zal voor een groot deel afhangen van de individuele en gebundelde inzet van ieder van ons. En na deze aansporing tot werk, wil ik graag eindigen met de klassieke wens: Vrede zij alle wezens |
Lieve Zusters en Broeders,
Beste vrienden, Om technische redenen houden we dit jaar (1999) onze Witte Lotusdag op 11/5 in plaats van op 8/5, waarmee we niet synchroon bouwen aan de machtige egregoor, dat machtige Witte-Lotusdagenergieveld, dat ieder jaar opnieuw als een band van ingetogen gedachten en positieve gevoelens, 24 uur lang als een strook van licht, de wereld van Oost naar West overspoelt. Hoewel we schijnbaar de boot hebben gemist omdat we in tijd niet congrueren met de zusters en broeders in de andere landen, moeten we niet denken dat we geen deel hebben aan deze grote herdenking die ons allen jaarlijks verbindt. Op subjectief gebied, d.w.z. in de hogere werelden, hebben ruimte en tijd immers andere spelregels dan hier in de stoffelijke wereld. Nee, onze inspanningen van vandaag zijn even belangrijk als die van onze overtuigingsgenoten die drie dagen geleden hun Witte Lotusviering hielden. Bovendien zal, door de sterke band van de gemeenschappelijke intentie, de energie van ons aller meditatie op de hogere plannen, één sterk veld vormen dat zowel onze persoonlijke groei als het gehele menselijke avontuur ten goede komen. In de Antwerpse afdeling van de Theosofische Vereniging wordt op Witte Lotusdag ieder jaar aandacht besteed aan de inspirerende teksten die reeds generaties van theosofen als lichtbakens op hun pad van evolutie hebben geleid. Zo krijgen we elke Witte Lotusdag een nieuw impuls door de lectuur van fragmenten uit de Bhagavadgita, Het Licht van Azië, Licht op het Pad, De Stem van de Stilte en andere fundamentele teksten die tijdloos van inhoud zijn. De meditatie over deze fragmenten zal ons steeds opnieuw ten goede komen in onze lange pelgrimstocht van wat Annie Besant eens autobiografisch heeft genoemd "door de storm naar de vrede". Daarnaast wil ik nog eens herhalen dat de Witte Lotusdag in feite de historische herdenking is van het overgaan van H.P. Blavatsky op 8 mei 1891, enkele maanden voor haar 60ste verjaardag. Van daaruit groeide de Witte Lotusdag uit tot een herdenking van de leden en vrienden van de Vereniging, in onze Loge, nationaal en internationaal, die sedert de vorige Witte Lotusdag uit ons midden verdwenen zijn. Ik zou ook willen voorstellen in onze Loge de gewoonte te introduceren de te herdenken zusters en broeders, familieleden en vrienden, op deze dag te willen vernoemen. Daarna kunnen ze met een ogenblik van stilte en meditatie, van gerichte liefde, worden losgelaten naar hun verdere en grotere bestemming, de waarheid tegemoet. Een van onze dierbaren die reeds lang naar een andere werkelijkheid is overgegaan, is onze zuster Anneke Van de Velde. Jarenlang trouw lid van onze Vereniging, maar ook belangrijk pionier in andere bewegingen, zoals de Agni Yoga, de Volle Maanmeditatie, het werk van Alice Bailey en wellicht nog veel initiatieven die mij ontgaan zijn. Anneke was een trouwe vriendin en actieve medewerkster van de groep van Franz Wittemans, Willy Houben, Raoul Willems, Ridder Le Clément de Saint-Marcq, enz. |
Ooit kwam ze een boek tegen "How
to live in 3 centuries” Anneke vertrouwde me toe dat ze dit ook wel zou willen waarmaken, een eeuw na de auteur van dat boek. "Ik ben van l898”, zei ze, "en als ik mijn best doe, haal ik misschien het jaar 2002.” Het heeft niet mogen zijn. Anneke is wel ongeveer 80 jaar geworden, maar ze heeft zich niet in 3 eeuwen kunnen manifesteren. Wel kon ze een inspirerend gedicht achterlaten, toepasselijk op de Witte Lotusdag en getuigend van haar eigen innerlijk avontuur. Gij Lotusbloem, zo blank en rein Aan Boeddha's bron ontloken, Uw gulden hart in ’t zilveren schrijn, Heeft plots mijn hart gebroken. (uit de bundel: Atoomsprankels van Anneke Van de Velde) Oorspronkelijk stond de Lotus voor het ontstaan van het heelal uit de wateren van de ongedifferentieerde chaos. (De Stanza's van Dzyan) Later werd het symbool op de mens en de menselijke ziel toepast. Ter overweging wil ik nog even de symbolische anatomie van de Witte Lotus herhalen: Wortels in het slijk: karma yoga: plichtsbewust werken zonder bij de resultaten stil te staan. De wortels weten immers niet dat zij meebouwen aan de mooiste aller bloemen, ver boven henzelf verheven, op het wateroppervlak. Toch doen ze hun werk en stellen geen vragen. Stengels: doorgeven van het voedsel: van duisternis naar licht Bladeren: drijven op het water en verbinden de energieën die uit de aarde komen met die uit de hemel (zonnelicht) Bloemknop: in potentie is alles mogelijk! Bloem: de kroon op de schepping Wit: reinheid, het Goddelijke Ook in Auroville is de Lotussymboliek op een schitterende manier gebruikt om de idealen van Sri Aurobindo en de Moeder te belichamen: de urn met de aarde van alle landen die deelnamen aan de stichtingsplechtigheid aan de voet van de Matrimandir, de tempel van de Moeder, werd ontworpen in de vorm van een lotusknop die op het punt staat te ontluiken. Een nieuwe wereld met een nieuw bewustzijn. Niet die van Kuifje, maar de Udumbara of Nilodumbara, een reuzengrote blauwe lotusbloem. HPB weet ons, hierover te vertellen dat de bloei ervan wordt beschouwd als een zeer belangrijk voorteken, omdat deze plant, zo zegt de legende, slechts om de 3.000 jaar bloeit. Er wordt gezegd dat voor de geboorte van de Boeddha een udumbara in bloei stond en in de 14de eeuw zou een ander exemplaar hebben gebloeid, bij een meer aan de voet van de Himalaya, vlak voor de geboorte van Tsong Kha-Pa, stichter van de Boeddhistische sekte der Geelkappen, in onze tijd nog steeds vertegenwoordigd door de Dalai Lama. Wellicht kan niet ieder van ons een udumbara worden, maar laat ons hopen dat deze avond de lotus van onze ziel weer eens gestimuleerd heeft om zich te ontplooien. Ik wens dan ook voor ons allen dat de verheven sfeer die we hier samen vanavond hebben opgebouwd, nog lang in onze harten moge nazinderen. Vrede zij alle wezens |